Amsterdamse haaien beëindigen logeerpartij in Burgers’ Zoo

Drie kleine verpleegsterhaaien zijn van hun tijdelijke logeeradres in Koninklijke Burgers’ Zoo terug naar ARTIS verhuisd. De dieren logeerden enkele jaren in Arnhem vanwege de grootschalige verbouwing van het ARTIS-Aquarium in het Amsterdamse dierenpark. Beide Nederlandse dierenparken werken intensief samen in het kader van het Europese populatiemanagementprogramma (EEP) voor deze haaiensoort dat ARTIS coördineert.

Er is nog weinig bekend van deze haaien, die een erg verborgen leven leiden en met name ’s nachts actief zijn. Klimaatverandering en overbevissing hebben de ondiepe riffen en lagunes waarin de kleine verpleegsterhaai ooit floreerde sterk veranderd, waardoor belangrijke soorten en schuilplaatsen verdwijnen voor deze langzaam bewegende roofvissen.

DNA-onderzoek door ARTIS en Wageningen Universiteit

ARTIS is dit jaar samen met de Wageningen Universiteit gestart met een DNA-onderzoek bij de kleine verpleegsterhaai die door IUCN op de Rode Lijst als ‘ernstig bedreigd’ wordt ingeschaald.

Burgers’ Zoo neemt deel aan dit EEP met een koppel uit Antwerpen Zoo. In Arnhem hebben de Amsterdamse logés diverse malen eieren gelegd. Eenmaal heeft dit tot een ontwikkeld embryo geleid, maar helaas nog niet tot jonge haaien.

Leren van haaien in dierenparken en aquaria

Het DNA-onderzoek kan helpen bepalen of de dieren geschikt zijn voor herintroductie – mocht dat in de toekomst nodig zijn. In Europese aquaria leeft een kleine, maar genetisch waardevolle populatie kleine verpleegsterhaaien onder deskundige zorg. Deze dieren kunnen cruciale informatie opleveren voor het behoud van deze schuwe soort, bijvoorbeeld over hun voortplanting, dag- en nachtritme en hun foerageergedrag.

Genetische analyses van hun DNA geven bovendien inzicht in de genetische diversiteit en uit welke regio’s de voorouders van deze dieren komen. Dieren passen zich over tijd aan hun omgeving aan, dus hoe nauwkeuriger je ze terugplaatst, hoe groter de kans op succes. Daar kan echter pas sprake van zijn als ook het leefgebied beter beschermd wordt.

Succesvolle kweek met haaien- en roggensoorten in Arnhem en Amsterdam

Burgers’ Zoo is al jaren de grootste kweker van gevlekte adelaarsroggen ter wereld. Tientallen Arnhemse adelaarsroggen zijn de afgelopen jaren geschonken aan publieksaquaria verspreid over heel Europa.

In Burgers’ Ocean, het tropisch koraalrifaquarium van acht miljoen liter water, is ook succesvol gekweekt met diverse andere haaien- en roggensoorten. Grijze en blauwgevlekte pijlstaartroggen, zwartkingitaarroggen, luipaardhaaien, bamboehaaien, epaulethaaien en zwartpuntrifhaaien kwamen in Arnhem ter wereld.

ARTIS is coördinator van achter Europese soortbehoudsprogramma’s (EEPs: EAZA Ex situ Programmes), waaronder de kleine verpleegsterhaai en de stierkophaai. ARTIS voert het DNA-onderzoek bij de kleine verpleegsterhaai uit dankzij een onderzoekssubsidie van de Barbara Eveline Keune Stichting. De kleine verpleegsterhaaien zijn vanaf de heropening van ARTIS-Aquarium in 2026 ook te zien voor bezoekers.

Lees ook eens: Beekse Bergen pakt prijs voor ‘Beste Website’ tijdens verkiezing Website van het Jaar